Jednym z najważniejszych elementów każdego budynku są ściany. Jednocześnie wielu inwestorów, architektów i wykonawców nie przywiązuje odpowiedniej wagi do prawidłowego wyboru materiałów ściennych. Trzeba również pamiętać, że błędy popełnione w trakcie wznoszenia ścian są praktycznie nie do usunięcia.

Od kilku lat w Polsce nie ma problemów z kupnem materiałów ściennych najwyższej jakości. Jest oczywiste i zrozumiałe, że większość inwestorów dla obniżenia kosztów kupuje tańsze materiały co prowadzi do wzrostu kosztów eksploatacji gotowego budynku. Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej i polskiego prawa budowlanego, każdy budynek powinien spełniać podstawowe warunki określające: bezpieczeństwo konstrukcji, bezpieczeństwo pożarowe, warunki higieniczne i zdrowotne oraz ochronę środowiska, bezpieczeństwo użytkownika, ochronę przed hałasem i drganiami oraz oszczędność energii i ochronę cieplną. Oprócz wymagań prawnych wyróżnić należy również te, które ważne są z punktu widzenia inwestora, to jest: ograniczenie kosztów w każdej fazie budowy i eksploatacji, łatwość budowy i rozbudowy oraz estetyka powstającego budynku.

Przez wiele lat na wsi ugruntowało się przekonanie do ściany zewnętrznej murowanej z jednej warstwy bloczków gazobetonowych, potocznie nazywanych siporeksem. W przypadku budowy budynku mieszkalnego dodana jest warstwa ocieplenia ze styropianu. Obecnie, przy ogromnym postępie w budownictwie warto przyjrzeć się nowym materiałom i technologiom promowanym przez producentów krajowych i zagranicznych. Podczas wyboru materiału, inwestor powinien dokładnie przeanalizować parametry techniczne. O wartości materiału powinna decydować jego rzeczywista przydatność w konkretnym obiekcie. Inne warunki musi spełniać ściana zewnętrzna domu niż budynku inwentarskiego, w którym panuje z reguły duża wilgotność. Budynki typu magazyny, czy składy również wymagają odpowiednio zaprojektowanych ścian z uwagi na nieogrzewane pomieszczenia, czego konsekwencją może być wilgoć, pleśń i grzyb.



Duży wpływ na dobór materiałów ściennych ma także sposób wykonania budynku. Wielu rolników swoje budowy realizuje w systemie gospodarczym, czyli we własnym zakresie. Praktycznie wszystkie typy materiałów ściennych pozwalają na taki sposób prowadzenia budowy. Ze względu na niską charakterystykę zabudowy wiejskiej, poszukiwany materiał nie musi posiadać szczególnie dużej wytrzymałości na obciążenia. W zasadzie wszystkie materiały budowlane odpowiadają tym minimalnym wymaganiom. Ze względu na bliskie sąsiedztwo zabudowań w polskich zagrodach, bezwzględną koniecznością jest ognioodporność. Dotyczy to szczególnie magazynów i przechowalni płodów rolnych jak i budynków inwentarskich z których w razie pożaru zdążymy ewakuować inwentarz.

Ważnym aspektem dla ścian jest również trwałość, czyli odporność na uszkodzenia mechaniczne: mróz, korozję chemiczną i biologiczną. Tu ogromne znaczenie mają połączenia zaprawy z powierzchnią elementów, z których wykonany jest mur. Bardzo ważne jest stosowanie odpowiednio dopasowanych zapraw do materiału, ponieważ każdy z nich różni się gładkością powierzchni, chłonnością wody itp. Kolejną cechą mającą wpływ na trwałość materiałów jest nasiąkliwość. Pod tym względem najkorzystniej wypadają wyroby betonowe i silikatowe, a najsłabiej gazobetony.

Prawo budowlane stawia szczególnie wysokie wymagania ścianom zewnętrznym budynku mieszkalnego. Głównie dotyczy to ochrony przed utratą ciepła na zewnątrz. Ścianę zewnętrzną domu można wykonać na wiele sposobów. Czy budować z jednego rodzaju materiału, z dwóch, a może nawet z czterech? Czy dać grubszy mur nieocieplony, a może wykonać ścianę na jedną cegłę i obłożyć ją styropianem? Ten dylemat powinien rozstrzygnąć każdy inwestor indywidualnie. Ważnym jest aby nasz dom "był zdrowy". Aktualnie wszystkie materiały używane do wznoszenia ścian murowanych nie wydzielają szkodliwych substancji i gazów, przez co spełniają obecne normy. Inną sprawa jest poziom ich naturalnej promieniotwórczości. Większość materiałów dostępnych na rynku także spełnia te normy. Najsłabiej jednak pod tym względem wypadają bloczki betonowe z dodatkiem żużla i popiołów. Bezwzględnie najlepiej wypadają białe wyroby z betonów komórkowych i cementowo-wapienne (silikatowe). Dla budynku mieszkalnego ogromne znaczenie ma także izolacyjność akustyczna, uzależnioną od masy ściany. Najlepsze pod tym względem są ściany z bloczków wapienno-piaskowych, betonowych i z czerwonej cegły pełnej. Słabo wypadają beton komórkowy i pustaki ceramiczne.

Pamiętajmy, że dokładna analiza rynku materiałowego pozwoli uniknąć przypadkowego wyboru materiałów, spowodowanego na przykład chwytliwą reklamą, czy niską ceną.

M. K.